Minh Quân
(VNTB) - Không hề giống luận điệu ‘không có EVFTA cũng không ảnh hưởng nhiều đến phát triển kinh tế Việt Nam’ ngay sau khi Hiệp định thương mại tự do châu Âu - Việt Nam bị Hội đồng châu Âu tuyên bố hoãn vô thời hạn vào tháng 2 năm 2019 mà nguồn cơn thực chất là vô số vi phạm nhân quyền trầm trọng của chính thể độc đảng ở Việt Nam, đang xuất hiện những chỉ dấu cho thấy Nguyễn Phú Trọng không hề muốn ‘buông’ hiệp định này.
Vài tờ báo nhà nước một lần nữa đưa tin “Theo khảo sát của EuroCham (Phòng Thương mại châu Âu), 82% doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam cho rằng đây là thời điểm lý tưởng để đầu tư và kinh doanh tại Việt Nam, với triển vọng mang tên EVFTA”. Thị trường châu Âu hiện đang chiếm tới 20% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, khoảng 45 tỷ USD. Với triển vọng về Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU sớm được ký kết ngay trong năm nay, con số này dự kiến sẽ còn tăng mạnh.
Khi nói về nguyên nhân EVFTA chưa được ký, báo nhà nước Việt Nam dẫn lời Chủ tịch EuroCham cho rằng “quá trình đi tới phê chuẩn EVFTA chỉ phần nào bị chậm trễ do việc thay đổi nhiệm kỳ nhân sự tại EU, và một số vướng mắc liên quan tới quá trình Anh rời EU, còn tín hiệu từ phía Việt Nam là vô cùng thuận lợi”.
Lẽ dĩ nhiên, động cơ và dộng lực từ Nguyễn Phú Trọng và giới quan chức của ông ta là ‘vô cùng thuận lợi’, vì trong số hơn 10 FTA (hiệp định thương mại song phương) mà Việt Nam đang triển khai với các nước, chỉ có hai thị trường châu Âu và Hoa Kỳ mang lại số xuất siêu lớn cho Việt Nam - lần lượt là khoảng 25 tỷ USD và 35 tỷ USD mỗi năm.
Thế còn “EVFTA chỉ phần nào bị chậm trễ do việc thay đổi nhiệm kỳ nhân sự tại EU” thì sao?
Theo lịch trình trước đây của EU, nếu EVFTA được Hội đồng châu Âu phê chuẩn và nhận được sự ủng hộ của Ủy ban Thương mại quốc tế châu Âu (một cơ quan tham mưu rất quan trọng của Nghị viện châu Âu về các hiệp định thương mại), EVFTA sẽ được đưa ra Nghị viện châu Âu để xem xét bỏ phiếu thông qua vào tháng 5 năm 2019. Tuy nhiên, giớp chóp bu Việt Nam chỉ muốn ăn sẵn và ăn ngay đã bị một cú sốc thình lình khi nhân quyền - yếu tố mà trước đây chỉ là một điều kiện không ưu tiên trong EVFTA và bị chính quyền Việt Nam xem thường, đã trở nên chính yếu và tạo ra cú knock-out hoãn EVFTA ngày vào lúc Hà Nội sắp mở tiệc ăn mừng ‘thoát nạn’.
Nhưng giờ đây, thậm chí ngay cả kịch bản ‘ký trước tháng Năm và thông qua sau tháng Năm’ cũng gần như bị dập tắt.
Ngay sau cuộc đối thoại nhân quyền EU - Việt Nam vào đầu tháng 3 năm 2019 mà chẳng nhận được bất kỳ phản hồi tích cực nào từ phía Việt Nam, xác nhận chính thức của ông Umberto Gambini - một quan chức của EU - về EVFTA phải chờ nghị viện mới của châu Âu là dấu chấm hết cho hy vọng của Thủ tướng Phúc, Bộ Chính trị và chính thể độc đảng chỉ muốn ‘ăn sẵn’ khi ‘mong EU linh hoạt ký kết và phê chuẩn EVFTA trong quý 1 năm 2019’.
Mà chưa ký và không biết chừng nào mới ký EVFTA thì không thể hình dung ra tương lai hiệp định này khi nào mới được đưa vào lịch trình làm việc của Hội Đồng Châu Âu để phê chuẩn. Càng không thể mơ màng đến việc bản hiệp định này được tiến hành bước tiếp theo là trình ra Nghị Viện Châu Âu để bỏ phiếu thông qua.
Đã rõ mồn một, nếu vẫn không chịu cải thiện nhân quyền, tương lai của EVFTA sẽ chính là kịch bản tồi tệ nhất, đen tối nhất cho nền chính thể độc đảng độc trị ở Việt Nam mà đang quá cần ngoại tệ để trả nợ nước ngoài. Không có bất kỳ bảo chứng nào hay chữ ký nào của những người tiền nhiệm, các thành viên mới của Nghị Viện Châu Âu mới sẽ thật khó để tìm ra lý lẽ dù thuyết phục khiến họ mau chóng gật đầu với EVFTA, để khi đó chủ đề ‘đàm phán EVFTA’ sẽ phải nhai lại từ đầu.
Thậm chí khả năng ký EVFTA trong năm 2019 cũng khá chông chênh, mà có thể phải chờ sang năm 2020 hoặc trễ hơn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét