Thứ Bảy, 8 tháng 2, 2020

Khi ông Nhị Lê cãi

NGUYỄN TƯỜNG THỤY

Tôi có thể sai nhưng “đồng chí” Mác không bao giờ sai?

Ông Nhị Lê, nguyên Phó tổng biên tập tạp chí Cộng sản vừa có bài “cãi” trên VTC về vụ ông viết bài “Đảng tự mình ngày càng xứng đáng trở thành dân tộc” đăng trên báo Đầu tư bị dư luận chỉ trích.

Tít bài ‘Đảng tự mình ngày càng xứng đáng trở thành dân tộc' gây tranh cãi: TS Nhị Lê lên tiếng

Bài cãi của ông nói lên ông đọc khá nhiều thứ mà người ta xếp vào hàng kinh điển. Có lẽ đọc nhiều quá mà cái mảng thực tiễn để kiểm tra lý luận ông không đến xỉa gì tới như số phận của học thuyết Mác - Lê, số phận của các quốc gia đã áp dụng học thuyết đó bây giờ ra sao và đặc biệt đảng CSVN bây giờ nó đang như thế nào. Với ông, cứ bám chặt vào kinh điển là ăn chắc. Trong suốt bài cãi nổi lên một ý là, các người chỉ trích tôi nói đảng trở thành dân tộc nhưng ý ấy đâu có phải của tôi mà là ông Mác, ông Ăng Ghen đấy chứ. Tôi nói, các người có thể chỉ trích, chứ còn hai ông ấy nói thì các người có dám cãi không. Tương tự như khi tranh luận điều gì đó, người ta hay chẹn họng nhau: “Cãi đài hở? (có câu “đài bảo báo đăng” chứ biết đâu đài báo cũng tào lao lắm). Đúng là học gạo có khác.

Không chỉ thế, ông còn mang ông Hồ Chí Minh ra để chứng minh cho việc đảng trở thành dân tộc. Ông dẫn “Tuyên ngôn của đảng cộng sản”, rồi ông Hồ đã phát triển Tuyên ngôn ấy ra sao. Ông còn lôi cả ông Lê Nin vào cuộc, toàn những nhà kinh điển cộng sản cả. Ông nào cũng trí tuệ, hiểu sâu biết rộng, lời nào cũng quan trọng, cũng là chân lý. Chưa hết, ông trích dẫn cả mấy bạn đọc ủng hộ ông, kể những câu chuyện xung quanh việc xây dựng Tháp Eiffel để tăng tính thuyết phục nữa. Nghĩa là bài cãi của ông khá kỳ công, có lớp lang cẩn thận.

*

Vấn đề đặt ra về tít bài viết của Nhị Lê là tại sao đảng lại trở thành dân tộc được. Để giải quyết vấn đề này, trước hết phải đưa ra khái niệm thế nào là đảng, thế nào là dân tộc, từ đó mà kết luận đảng có trở thành dân tộc được không (chưa nói đến có xứng đáng không). Biết làm sao, ông viết thế nào thì người ta buộc phải hiểu theo đúng ngôn ngữ và văn phạm của ông. Nhưng Nhị Lê không làm thế mà ông giải thích bạn đọc có nhiều trình độ khác nhau, tức là bóng gió đổ cho ai không hiểu ông thuộc trình độ thấp, bài viết của ông “không dành cho số đông”. Ông cho rằng “bạn đọc phải tự nâng mình lên”, nghĩa là phải có đủ trình độ mới hiểu được những gì ông viết.

Ông dẫn ý kiến độc giả ủng hộ ông cho rằng, dân tộc không chỉ là danh từ mà còn là tính từ. Nhưng rõ ràng, chữ dân tộc ở tít bài của Nhị Lê trong vai trò danh từ. Nếu ông nói đảng mang tính dân tộc thì nó lại là vấn đề khác. Viết thế, dẫu không đúng nhưng không đến nỗi nực cười, người ta cũng không có nhiều thời gian để tranh cãi.

Tựu trung, ông né câu hỏi tại sao đảng lại trở thành dân tộc được mà đổ cho Mác để chẹn họng người khác: “Đấy là Mác nói chứ không phải Nhị Lê nói”. Tức là ông mặc định những ông kễnh sinh ra học thuyết Mác - Lê là chân lý, đã nói là phải đúng. Nhưng đây không phải là khoa học tự nhiên mà có thể dùng định lý để chứng minh cho kết luận này, kết luận khác.

Đó là tư duy theo kiểu “Nhị Lê có thể sai chứ Mác không bao giờ sai”. Nhưng khi Nhị Lê đã bám chặt vào Mác, trung thành từng chữ của Mác thì Nhị Lê cũng không thể sai. Cách giải thích này làm thui chột tư duy của con người.

Bẽ bàng

Thế nhưng không phải ai cũng u mê như ông Nhị Lê. Có người trăn trở, có đúng là Mác nói vậy không.

Blog Phạm Nguyên Trường đăng bài trên fb Vũ Duy Kỳ chỉ ra không phải ông Mác nói thế mà là do người dịch sai. Trong “Tuyên ngôn của đảng cộng sản”, đoạn:

“Since the proletariat must first of all acquire political supremacy, must rise to be the leading class of the nation, must constitute itself the nation, it is so far, itself national, though not in the bourgeois sense of the word”.

Được dịch (sai) thành:

“Vì giai cấp vô sản mỗi nước trước hết phải giành lấy chính quyền, phải tự vươn lên thành giai cấp dân tộc, phải tự mình trở thành dân tộc, tuy hoàn toàn không phải theo cái nghĩa như giai cấp tư sản hiểu."

Và tác giả dịch lại:

"Vì giai cấp vô sản trước hết phải có được uy quyền về chính trị (chứ không phải "giành được chính quyền"), phải tự vươn lên thành giai cấp dẫn dắt dân tộc, phải tự mình mang tầm vóc dân tộc (chứ không phải trở thành dân tộc), cũng có nghĩa là tự nó phải mang tính dân tộc, tuy không phải theo cái nghĩa như giai cấp tư sản hiểu từ này."

Thế mà lâu nay, các nhà tuyên giáo ta trong đó có cả ông Nhị Lê và hàng triệu sinh viên, học sinh Việt Nam học như vẹt những khái niệm quái đản như “giai cấp dân tộc”, “đảng tự mình trở thành dân tộc”. Vì vậy mới sinh ra cái tít “Đảng tự mình ngày càng xứng đáng trở thành dân tộc”.

Việc học, đọc là để nâng cao kiến thức của mình. Nhưng trước khi biến kiến thức của người khác thành kiến thức của mình, cần phải biết cái đúng, sai, hay, dở trong những điều ta học, đọc. Đó mới là cách của người biết làm chủ bản thân. Trong những luận văn của sinh viên, do không đủ tự tin, hoặc không được phép viết theo ý mình nên đều phải trích dẫn rất nhiều kinh điển để làm chỗ dựa: Mác đã nói, Ăng Ghen đã nói, Lê Nin đã nói, Hồ Chí Mình đã nói chứ không bao giờ có chuyện “theo tôi”. “tôi cho rằng”. Bài cãi của ông Nhị Lê cũng không thoát khỏi khuôn sáo đó.

Như vậy là từ khi du nhập chủ nghĩa Mác vào Việt Nam, học sinh, học viên vẫn học trước tác của ông chuyển ngữ chứ không phải là của ông Mác, Ăng Ghen. Rồi đảng cũng thế, đang đi theo con đường của ông chuyển ngữ chứ chẳng phải con đường của ông Mác hay ông Lê nin nào cả.

Vậy mà ông Nhị Lê vẫn cứ viết được bài ca ngợi đảng ngày càng trở thành... dân tộc. Rồi khi bị phản ứng, bài cãi của ông cũng căn cứ vào mấy câu dịch sai này mà “hùng biện”. Thế mới tài.


8/2/2020

3 nhận xét:

  1. Nặc danh9/2/20 6:28 CH

    Mác và Ăng-ghen lấy cảm hứng từ giả thuyết về tiến hóa của Đác-uyn để phát triển các luận thuyết của họ. Mô hình tiến hóa do Đác-uyn đè xuất được thừa nhận rộng rãi là sai, vì không có bằng chứng chứng thực, ngược lại, có nhiều bằng chứng chống lại luận điểm ấy. Trong các luận thuyết của Mác, Ang-ghen hay Lê-nin, có chứa nhiều mâu thuẫn nội tại, tức là những cái được nói ra bởi một người lại mâu thuẫn với nhau. Và một điều thú vị là, trong một số việc bàn cãi về các nhà triết học, mấy ông này khi bí, không đưa ra được biện luận và bằng chứng để phản bác lại, họ thường cười cợt, mỉa mai và chụp mũ về việc gì đó. Trong khi, bản thán họ còn chưa hiểu hết các luận thuyết của triết học thế giới có đến lúc đó. Không phải nhà nhà khoa học tự nhiên, chỉ dựa vào vài phát kiến khoa học đương thời, không hiểu giới hạn của khoa học, nhưng họ rất ưa nói về căn cứ khoa học, và dựa vào hai chữ "khoa học" để lòe bịp người khác. Như khi nghiên cứu Hê-ghen Lê-nin nhiều chỗ không hiểu đã nói loanh quanh là không có thời gian, không nghiên cứu toán cao cấp ... và không cần quan tâm đến cái này ...
    Bọn ăn theo nói leo, ắt bắt chước tổ sư mà họ mượn làm bung xung. Không phải dịch sai, mà đôi khi cố tình sai.
    Ngay như chuyện khoa học sờ sờ mà họ còn đánh lận con đen. Chính quyền Thượng Hải tuyên bố về việc nCoV lây truyền qua aerosol, vầ giải thích aerosol là các dạng bụi mịn kết hợp dưới dạng keo hay sương mù ... bay lơ lửng trong môi trường không khí. Đưa ra khái niệm và giải thích rõ ràng. Nhưng chương trình thời sự 12h ngày 9-2-2020 trên VTV1, ông thứ trưởng bộ Y tế, Phó giáo sư tiến sỹ Nguyễn Trường Sơn nói rằng "Khí rung là một trong các thủ thuật điều trị của ngành y tế. Có một cái mặt nạ úp lên vùng mũi và miệng của người bệnh, giống như tôi đang đeo cái khẩu trang này. Và có một cái ống dẫn từ máy phát khí dung gọi là Aerosol. Khi mà vào trong họng xong, thì là cái khí dung đó vẫn có thể văng ra hai bên của cái mặt nạ đó, chứ không phải là lây ra đường không khí. Và chúng ta hiện giờ việc lây qua đường không khí là đối với những giọt bắn của người nhiễm bệnh, thì ở khoảng cách trên 2 mét là an toàn.". Vậy do trình độ của ông kém, không hiểu khái niệm aerosol đầy đủ, lại không thèm xem chính văn thông báo ở Thượng Hải, hay ông cố tình hiểu sai để bịp?

    Trả lờiXóa
  2. Nặc danh10/2/20 7:40 SA

    Nhân chuyện cả bầy kéo nhau học theo lời dịch sai của ông chuyển ngữ làm tôi nhớ lại chuyện khôi hài trong Kiếm hiệp , tên hão hán muốn trở thành bá chủ võ lâm nên tu luyện theo sách Chân kinh đã cướp được nhưng kết quả là hắn bị "tẩu hõa nhập ma" vì sách Chân kinh giả…
    Tiến sĩ này bị tẩu hoả nhập ma rồi.!

    Trả lờiXóa
  3. Nặc danh10/2/20 9:52 SA

    Trò hề của bọn chóp bu, kèm theo lũ a dua kiếm chác. 8-2-2020 Thượng Hải bảo 2019-nCoV lây qua không khí dưới dạng aerosol. Báo chí xôn xao, dân chúng tái mặt. 9-2-2020 Bắc Kinh bảo chưa có bằng chứng khoa học việc láy truyền qua không khí, đặt tên mới cho con siêu vi trùng xem liệu có "đổi vận". 10-2-2020 Bắc Kinh tuyên bố "phong thành", sau khi 79 thành phố khác đã "phong thành".

    Trả lờiXóa