Sức ép của công luận trong vụ xử LS Lê Quốc Quân

Luật sư Lê Quốc Quân tham gia cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc gây hấn tại Biển Đông. (2011)

RFA files

Nghe bài này

Phiên xử luật sư Lê Quốc Quân đã bị nhà cầm quyền Hà Nội hoãn lại có phải vì lo ngại sức ép của công luận và những họat động ủng hộ luật sư Quân diễn ra trong mấy ngày gần đây trong nước?

Suốt thời gian qua, những người quan tâm đã có những hoạt động ủng hộ cho ông này. Nhiều người mong mỏi được dự phiên xử và thấy công lý được thực thi.

Hiệp thông ủng hộ

Suốt thời gian qua nhiều nơi đã tổ chức thánh lễ cầu nguyện cho luật sư Lê Quốc Quân. Mới chiều ngày 7 tháng 7, lại có thêm thánh lễ ở giáo xứ Thái Hà. Blogger Nguyễn Tường Thụy, một người tham gia, cho biết lại những nhận xét của ông về các thánh lễ hiệp thông với luật sư Lê Quốc Quân lâu nay cũng như vào chiều hôm ngày 7 tháng 7 tại nhà thờ giáo xứ Thái Hà ở Hà Nội:

Những buổi cầu nguyện cho Ls Lê Quốc Quân không chỉ ở Thái Hà, Hà Nội mà ở nhiều giáo xứ trên cả nước. Hình như đã có hơn 30 buổi cầu nguyện như thế ở các mức độ khác nhau; riêng nhà thờ Thái Hà đã có ba buổi, buổi vào chiều hôm qua (7/7) là buổi thứ ba trước khi luật sư Lê Quốc Quân ra tòa. Buổi lễ hôm qua (7/7) tôi rất cảm động vì buổi thánh lễ diễn ra hết sức trọng thể, không khí trang nghiêm, đồng bào giáo dân, các giáo sỹ, các cha đến rất đông đủ.

Tôi có thể nói buổi lễ cầu nguyện cho Lê Quốc Quân hôm qua ngoài sức tưởng tượng của tôi. Tôi không nghĩ những giáo dân, giáo sỹ, các cha và bạn bè của luật sư Lê Quốc Quân tham gia đông đủ và nhiệt tâm đến mức độ như vậy. Khuôn viên Nhà thờ chật người, người ta phải đứng tràn ra ngoài để nghe qua loa phóng thanh.

Tôi có thể nói buổi lễ cầu nguyện cho Lê Quốc Quân hôm qua ngoài sức tưởng tượng của tôi. Tôi không nghĩ những giáo dân, giáo sỹ, các cha và bạn bè của luật sư Lê Quốc Quân tham gia đông đủ và nhiệt tâm đến mức độ như vậy.

Blogger Nguyễn Tường Thụy

Luật sư Lê Quốc Quân gốc từ địa phận Vinh nơi có chừng nửa triệu tín đồ Công giáo sinh sống. Bản thân ông là một tín hữu thuần thành, đồng thời là một người tích cực tham gia các sinh hoạt xã hội cũng như giáo hội. Một nhiệm vụ mà ông từng tham gia là thành viên của Ủy ban Công lý- Hòa bình của giáo phận.

Là doanh nhân, ông cũng là một trong những người khởi xướng Nhóm Doanh Trí, tức doanh nhân, trí thức Công giáo Việt Nam.

Ngoài việc công khai lên tiếng cho dân chủ, nhân quyền tại Việt Nam, ông cũng ủng hộ những người đấu tranh khác tại Việt Nam. Một minh chứng là hồi ngày 4 tháng 4 năm 2011 khi diễn ra phiên xử sơ thẩm tiến sỹ luật Cù Huy Hà Vũ tại nơi mà ngày 9/7 ông cũng phải có mặt là tòa án nhân dân thành phố Hà Nội, ông đã đến dự tòa, đã lên tiếng về sự ngăn trở và lực lượng công an, an ninh đã bắt ông với bác sỹ Phạm Hồng Sơn tại đó.

Đến tham dự tòa

Không chỉ dừng lại ở việc cầu nguyện, hiệp thông với luật sư Lê Quốc Quân, mà những người ủng hộ ông còn có kế hoạch đến tham dự phiên tòa được cho là công khai vào ngày 9 tháng 7 ở Hà Nội. Dù rằng họ biết rõ dù phiên xử được gọi là công khai nhưng cũng sẽ như những phiên tòa xử những thành phần bất đồng chính kiến khác, công an và lực lượng an ninh sẽ ra sức ngăn chặn. Blogger Nguyễn Tường Thụy nói về điều đó:

Chắc chắn chúng tôi đến phiên tòa, nhưng cũng chắc chắn chúng tôi sẽ không được vào tòa. Đã đành thế, nhưng chúng tôi cũng sẽ không được đến gần tòa. Mọi lần như vụ xử luật sư Cù Huy Hà Vũ, người ta chặn từ ngã tư Bà Triệu cho đến ngã tư Quán Sứ, đường Hai Bà Trưng. Tôi từng đứng cách xa tòa ngoài khu Quán sứ vẫn cứ bị đuổi. Chúng tôi chỉ đến để gần luật sư Lê Quốc Quân hơn thôi, chứ chúng tôi không mong rằng được vào phiên tòa hay nghe phiên tòa. Thế nhưng chúng tôi thấy gần Lê Quốc Quân hơn và chúng tôi nghĩ rằng Lê Quốc Quân cũng cảm nhận được điều đó.

Chắc chắn chúng tôi đến phiên tòa, nhưng cũng chắc chắn chúng tôi sẽ không được vào tòà...Tôi từng đứng cách xa tòa ngoài khu Quán sứ vẫn cứ bị đuổi 

Blogger Nguyễn Tường Thụy

Lên tiếng về sự vô tội

Trước khi phiên xử diễn ra, nhiều nhận định được nêu ra. Theo đó có những ‘bất thường’ trong vụ án của luật sư Lê Quốc Quân. Một bài phân tích trên trang mạng Dân Luận nêu ra 5 điểm khuất tất liên quan đến tố tụng. Thứ nhất việc bắt giữ người của cơ quan điều tra. Thứ hai, cơ quan chức năng không cho phép gia đình mà cụ thể là vợ của luật sư Lê Quốc Quân đặt tiền thay thế biện pháp ngăn chặn, tức tạm giam trong vụ án trốn thuế như thế. Thứ ba, cơ quan điều tra thu giữ con dấu của công ty do ông Lê Quốc Quân làm giám đốc bị cho là vi phạm luật doanh nghiệp; thế rồi nhiều tài liệu, đồ vật không liên quan đến vụ án cũng bị thu giữ.

Gia đình đã có văn bản đề nghị về việc trả lại gửi cho điều tra viên nhưng không được trả lời. Thứ tư từ khi bị bắt tạm giam hồi ngày 27 tháng 12 năm ngoái đến nay, vợ của luật sư Lê Quốc Quân có đề nghị được gặp chồng tại trại giam nhưng không được và sự từ chối như thế vi hạm các qui định của luật pháp Việt Nam về quyền thăm gặp thân nhân của người bị tạm giam, tạm giữ. Điều thứ 5, luật sư Lê Quốc Quân bị phân biệt đối xử trong thời gian tạm giam như bị bố trí nằm gần nhà vệ sinh trong buồng giam 60 mét vuông với 42 người trong đó; ông cũng không nhận được sách báo, kinh thánh theo như yêu cầu.

Một luật sư ẩn danh phân tích vụ án đối với luật sư Lê Quốc Quân là một vụ án chính trị dù mang danh nghĩa là ‘trốn thuế’. Vị luật sư ẩn danh đưa ra bài viết lên mạng nêu ra 8 điểm để chứng minh đó là một vụ án chính trị. Vị luật sư này nêu rằng viện Kiểm sát Nhân dân thành phố Hà Nội trong quyết định gia hạn thời hạn điều tra vụ án hình sự đối với luật sư Lê Quốc Quân ghi rằng quyết định khởi tố vụ án hình sự số 38 ngày 25 tháng 12 năm 2012 là của cơ quan an ninh điều tra.

Trong quá trình điều tra, hầu hết những người tham gia đều tư Cơ quan An Ninh Điều Tra chứ không phải Cơ quan Cảnh sát Điều tra tiến hành cho tội danh trốn thuế. Việc Ban giám đốc CA thành phố Hà Nội thành lập một Ban chỉ đạo điều tra vụ án cũng cho thấy bất thường đối với một vụ án trốn thuế. Trong quá trình điều tra xét hỏi, luật sư không được tham gia mà chỉ được tham gia từ khi kết thúc điều tra. Biện pháp này chỉ áp dụng theo điều 58 Bộ Luật hình sự Việt Nam trong trường hợp cần giữ bí mật điều tra đối với tội xâm phạm an ninh quốc gia.

Blogger Nguyễn Tường Thụy đưa ra nhận xét khái quát về luật sư Lê Quốc Quân như sau:

Tôi đánh giá luật sư Lê Quốc Quân là người yêu nước và yêu đồng bào của mình.

Luật sư Lê Quốc Quân từng bị bắt đến nay là lần thứ ba. Hai lần trước một lần hồi ngày 7 tháng 3 năm 2007 sau khi ông đi dự khóa học của tổ chức hỗ trợ dân chủ tại Mỹ về. Lần đó ông bị khởi tố theo điều 79 Bộ Luật Hình sự Việt Nam với tội danh ‘tổ chức hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân’. Thế nhưng ba tháng sau ông được trả tự do. Lần thứ hai như đã nói ông bị bắt khi đến tham dự phiên tòa sơ thẩm xử tiến sỹ luật Cù Huy Hà Vũ. Chín ngày sau ông cùng bác sỹ Phạm Hồng Sơn được thả ra. Lần thứ ba, ông bị bắt khẩm cấp hồi ngày 27 tháng 12 năm ngoái với cáo buộc trốn thuế theo điều 161 Bộ Luật Hình sự.

Những người quan tâm đang chờ tòa án thành phố Hà Nội vào ngày mai tuyên án thế nào đối với một người làm ăn lương thiện, năng nổ hoạt động xã hội trong cả hai lĩnh vực đạo và đời; cũng như hăng hái chống những hành động bá quyền gây hấn của Trung Quốc đối với Việt Nam.

RFA