PHÊ VÀ TỰ PHÊ

Huỳnh Văn Úc

Trong những ngày cuối tháng 9 đầu tháng 10/2013 ông Tập Cận Bình ăn mặc giản dị trong bộ veston đen đã tới tình Hà Bắc gần thủ đô Bắc Kinh để dự bốn buổi phê bình và tự phê bình trong ba ngày liền. Ông nói chuyện với cử tọa trong bầu không khí nghiêm trang: “ Tôi đến đây không phải để nghe những chuyện vô vị. Tôi muốn có những lời phê bình và tự phê bình thực sự”. Tiếp lời ông Tập Cận Bình các quan chức cao cấp trong tỉnh từng người một lên diễn đàn đối mặt với ống kính máy quay truyền hình thú nhận những khuyết điểm của mình.Những buổi phê và tự phê này làm cho người ta nhớ lại thời cách mạng văn hóa xảy ra cách đây ngót nửa thế kỷ mà trong đó ông Tập Cận Bình và bố ông là Tập Trọng Huân đã từng là nạn nhân.
Tháng 1/1967 ông Tập Trọng Huân-nguyên Phó Thủ tướng Trung Quốc- bị đưa ra đấu tố tại nhiều địa phương ở tỉnh Thiểm Tây. Thiểm Tây là quê cha đất tổ của dòng họ Tập. Thật không có gì đau đớn ê chề hơn khi phải đeo tấm biển phản cách mạng và nhận những lời sỉ vã của dân chúng trên chính quê hương của mình. Cách mạng văn hóa ở Trung Quốc diễn ra trong 10 năm từ năm 1966 đến năn 1976. Lúc ây ông Tập Cận Bình còn nhỏ tuổi. Năm 13 tuổi ông bị đưa đi lao động cải tạo tại một vùng nông thôn thuộc làng Lương Gia Hà tỉnh Thiểm Tây. Chắc ông vẫn còn chưa quên những tháng ngày đó khi ông phải sống trong cái nhà, chính xác hơn là một cái hang đào thẳng vào một quả đồi khô cằn.

Tái lập những buổi họp phê bình và tự phê bình, in mới những quyển sách đỏ của Mao Trạch Đông nhân kỷ niệm 120 năm ngày sinh của Người cầm lái vĩ đại, phải chăng chủ nghĩa Mao lại được phục hồi tại Trung Quốc? Tôi không nghĩ như thế mà cho rằng lịch sử phát triển theo đường xoắn trôn ốc. Phê bình và tự phê bình của ông Tập Cận Bình sẽ không hoàn toàn giống với những gì đã xảy ra thời cách mạng văn hóa mà sẽ được nâng lên một tầm cao hơn. Cao như thế nào? Các buổi phê và tự phê của ông Tập làm cho cư dân mạng Trung Quốc vừa lo ngại vừa buồn cười. Ông Bí thư Tỉnh ủy Hà Bắc Tôn Thụy Bân (Sun Ruibin) đã tự phê bình rằng đã chi tiêu ba triệu rưỡi nhân dân tệ (400.000 euro) từ quỹ của Đảng và chính quyền địa phương để tổ chức dạ tiệc mừng năm mới 2012. Ngoài ra ông còn tự phê rằng đã sở hữu một xe hơi thể thao cực xịn nhãn SUV của hãng Rolls-Royce. Những lời tự phê bình “thành khẩn” như thế vẫn bị cho là trò hề. Trên mạng xã hội Trung Quốc người ta vẽ một bức tranh vẽ một cán bộ Đảng, quần tụt, mông có cắm một kim tiêm “tự phê bình” mà mặt mũi vẫn tươi như hoa. Chắc là mũi tiêm không hề làm cho ông ta ngứa ngáy hay đau đớn gì.

Ông Tập Cận Bình khởi xướng phê bình và tự phê bình như thế là muộn hơn người anh em Việt Nam. Phê bình và tự phê bình là nội dung chính của Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam ban hành ngày 16/1/2012. Với tất cả tấm lòng chân thành chúng ta cầu mong công cuộc phê bình và tự phê bình mau chóng đi đến bến bờ thắng lợi.

Tác giả gửi cho NTT blog